Przedszkole Integracyjne nr 4

Terapia psychomotoryczna wg Procus i Block.

Terapia psychomotoryczna jest systemem usprawniania dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnym szkolnym, które wykazują łagodne objawy dysharmonii rozwojowej. Objawy te obejmują głównie funkcję ruchową, mowę i emocje, są w stałej współzależności z czynnościami poznawczymi przyswajanymi w przedszkolu.

CHARAKTERYSTYKA OBJAWÓW ( Dla kogo jest ta TERAPIA? )

Najczęstsze objawy dysharmonii rozwojowej to:

• Słaba koordynacja ruchowa, dyspraksja ( m.in.: niezręczność, tzw. " potykanie się o własne nogi", duża męczliwość, słaba koordynacja ruchowa lub jej brak - trudności z chodzeniem po schodach, nauką jazdy na rowerze, itp., łatwość tracenia równowagi, występowanie współruchów.
• Opóźniona mowa, zaburzona komunikacja - trudności w porozumiewaniu się,
• Zaburzenia wrażliwości czuciowo-dotykowej i centralnego przetwarzania słuchowego - może to być nadwrażliwość ( unikanie) lub podwrażliwość ( potrzeba wzmocnionych bodźców)
• Opóźniona somatognozja i/lub schemat ciała ( np. nieprawidłowe nazywanie części ciała i nieprawidłowy rysunek postaci człowieka )
• Opóźniona lub zaburzona orientacja przestrzenna i w czasie oraz wynikający z tego brak orientacji w przestrzeni i w czasie ( np.: mylenie pojęć: nad - pod, za - przed, do - z, mylenie określeń: dziś - jutro - wczoraj, teraz - potem, co drugi.- co trzeci..itd..
• Zaburzenia lateralizacji ( tj. brak dominacji jednej z półkul mózgowych, lewej lub prawej, wskutek tego zbyt długo utrzymująca się oburęczność, brak przewagi w używaniu lewych lub prawych części ciała, brak znajomości stron " lewa - prawa".
• Brak zaufania do siebie i trudności w nawiązywaniu prawidłowych relacji z otoczeniem ( za które odpowiedzialne są po części zaburzenia somatognozji)
• Trudności w uczeniu się przed- i szkolnym (np. mylenie kolorów i kształtów, trudności i niechęć do rysowania, trudności w opanowywaniu umiejętności liczenia, czytania, pisania "ryzyko dysleksji".
• Zaburzenia zachowania o charakterze nadpobudliwości ruchowej lub emocjonalnej, trudności z koncentracją uwagi, połączone często z niską samooceną dziecka ("dzieci trudne", nadaktywne, impulsywne, agresywne, lub lękliwe i zbyt bierne, płaczliwe, nadwrażliwe, depresyjne itp.).

"Terapia psychomotoryczna, dostosowana do wieku i dojrzałości dziecka, odbudowuje strukturę funkcjonalną jego ośrodkowego układu nerwowego."

[Z. Kułakowska}

ORGANIZACJA TERAPII PSYCHOMOTORYCZNEJ

Terapia odbywa się w grupie 3 – 6 dzieci.
Zajęcia organizowane są 1-2 razy w tygodniu, regularnie zawsze o tej samej porze,

SCHEMAT ZAJĘĆ:

1. Przywitanie– każde zajęcia rozpoczyna się od przywitania poprzez podanie ręki, kontakt wzrokowy i słowo „ dzień dobry”.
2. Przebieranie i układanie ubrań– dotyczy równocześnie praksji ubierania się, schematu ciała, organizacji czynności w czasie, samodzielności i samoobsługi. Terapeuta pokazuje technikę zdejmowania  ubrań, wymaga złożenia ich i położenia we wskazanym miejscu.
3. Toaleta– każde dziecko jest indywidualnie pytane, czy wybiera się do toalety, co zmusza je do powzięcia decyzji i ułatwia przeczucie swoich potrzeb na czas zajęć.
4. Masaż– oprócz dostarczaniu dziecku bodźców dotykowych, czuciowych, dotyczących schematu ciała, masaż ma ważne znaczenie w kształtowaniu relacji terapeuta – dziecko.
5. Ćwiczenia indukcyjne– polegają na indukowaniu przez terapeutę ruchów zamierzonych, następnie kontrolowanie ich, wreszcie podawanie sygnału do zahamowania. Ćwiczenia te są traktowane jako przygotowanie całości ciała do zasadniczych 10 ćwiczeń dużej motoryki.

Ćwiczenia indukcyjne są realizowane w różnym tempie, rytmie. Każde z nich jest poprzedzone słowną zapowiedzią. Ćwiczenia indukcyjne mogą być:

• Karuzela
• Witanie paluszków
• Kręcą się stopy
• Pociąg
• Lata mucha
• Pif-paf
• Budujemy mosty
• Jadą misie

6. Ćwiczenia dużej motoryki- jest to stała kolejność dosyć trudnych i złożonych ćwiczeń. Każde z nich jest czynnością zintegrowaną w dziedzinie ruchu i przestrzeni. Ćwiczenia są wykonywane w różnych kierunkach  i według różnych rytmów. Powinny  być wykonywane w tej samej kolejności, której dziecko musi się nauczyć, aby móc przewidzieć jakie ćwiczenie będzie wykonywało. Ćwiczenia dużej motoryki to:
   • Kaczka
   • Pinokio
   • Piesek
   • Zając
   • Krokodyl
   • Marsz po kałużach
   • Dziadek
   • Kangur
   • Bocian
   • Ślimak
7. Ćwiczenia schematu ciała– ćwiczenia są zawsze sprzężone z równoczesną stymulacją czuciową, ruchową, wzrokową, werbalną. Są skuteczne, gdy dziecko nabywa świadomości czucia głębokiego.
8. Aplikacje– zabawy indywidualne i gry zespołowe rozwijające percepcje wzrokową, koordynację wzrokowo – ruchową sprawność manualną, koncentrację i uwagę dziecka. Aplikacje są wykonywane przez dzieci w pozycji leżącej na brzuchu.
9. Ubieranie się- odbywa się według podobnych zasad, co rozbieranie.
10. Pożegnanie– obowiązuje zasada jak przy przywitaniu.

  Każda z sesji jest czynnością złożoną, obejmującą kilka funkcji, ze zrozumiałym celem i powinna być dobrze zorganizowana w czasie. Stopień trudności ćwiczeń jest dostosowany do wieku i dojrzałości rozwojowej dziecka.